Xây dựng khu vực phòng thủ thị xã: Kinh nghiệm từ thực tiễn

Hoàng Mai là một thị xã thuộc tỉnh Nghệ An, được thành lập vào ngày 3 tháng 4 năm 2013 theo Nghị quyết 47/NQ-CP của chính phủ, là địa bàn trọng yếu về QP-AN của tỉnh; với diện tích tự nhiên 169,75 km²; bờ biển dài 15,5 km; phía Bắc giáp thị xã Nghi Sơn/Thanh Hóa, phía Nam và phía Tây giáp huyện Quỳnh Lưu/Nghệ An, phía Đông giáp Biển đông. Tổng dân số toàn thị xã 122.559 người, mật độ bình quân 671,6 người/km², trong đó chủ yếu là dân tộc Kinh (khoảng 99,98 % dân số toàn thị xã); có khoảng 6.430 đồng bào Công giáo. Có 10 đơn vị hành chính cấp xã, phường; 33 tổ chức cơ sở Đảng, trong đó 16 Đảng bộ cơ sở, 17 chi bộ cơ sở (01 đảng bộ và 05 chi bộ trong doanh nghiệp tư nhân), 207 chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ sở, có đảng viên 4.116.

Đồng chí Nguyễn Hữu An, Phó Bí thư, Chủ tịch UBND thị xã Phát biểu chỉ đạo Hội nghị

Những năm qua, cùng với thực hiện nhiệm vụ trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội, cấp ủy, chính quyền các cấp và toàn dân luôn quán triệt, thực hiện tốt chủ trương chiến lược của Đảng về xây dựng khu vực phòng thủ (KVPT). Vì vậy, các tiềm lực trong KVPT thị xã từng bước được tăng cường; thế trận quân sự được bố trí liên hoàn và ngày càng vững chắc, phù hợp với đặc điểm và điều kiện của từng địa phương trong địa bàn thị xã. Việc kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với tăng cường quốc phòng - an ninh được thực hiện chặt chẽ; cơ chế lãnh đạo của cấp ủy, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp được vận hành linh hoạt, hiệu quả. Chất lượng tổng hợp, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang (LLVT) thị xã không ngừng được nâng cao…. Đây là yếu tố quan trọng để giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế - xã hội thị xã phát triển nhanh, bền vững. Từ kết quả xây dựng KVPT thị xã, rút ra một số kinh nghiệm cơ bản sau:

1. Phát huy vai trò nòng cốt của cơ quan quân sự các cấp trong tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức xây dựng KVPT. Quán triệt quan điểm, đường lối quốc phòng, quân sự của Đảng, các chỉ thị của Nhà nước, Ban Quốc phòng, Quân khu 4 và Bộ CHQS tỉnh Nghệ An về xây dựng KVPT, bám sát chức năng, nhiệm vụ, tình hình thực tiễn, Ban CHQS thị xã chủ trì phối hợp với các phòng, ban, ngành tham mưu cho Thị ủy, UBND thị xã ban hành các văn bản, chương trình, kế hoạch để lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng KVPT phù hợp với tình hình cụ thể, tạo cơ sở pháp lý để các cấp, ngành, địa phương thực hiện. Đồng thời, chỉ đạo cơ quan quân sự các xã, phường tham mưu cho UBND cùng cấp triển khai thực hiện phù hợp với từng khu vực, địa bàn; trong đó, coi trọng điều chỉnh các dự án trong quy hoạch, kế hoạch, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo nền tảng vững chắc về tiềm lực, thế trận quân sự, quốc phòng trong KVPT.

Chủ động tham mưu cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án “Xây dựng KVPT vững chắc trong tình hình mới để chủ động đối phó với mọi tình huống, giai đoạn 2016-2020 và những năm tiếp theo”; Kế hoạch số 10/KH-UBND ngày 27/4/2021 về việc triển khai tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/ThU về xây dựng các công trình chiến đấu trong KVPT thị xã 2016-2020 và những năm tiếp theo; Đề án “Tổ chức, xây dựng huấn luyện và hoạt động của lực lượng Dân quân tự vệ giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn thị xã Hoàng Mai”; Đề án “Tăng cường công tác đảm bảo ANTT, an toàn cho người, phương tiện của các cá nhân, tổ chức hoạt động kinh tế trên biển, đảo tỉnh Nghệ An giai đoạn 2017 - 2021” và những năm tiếp theo... Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm về xây dựng, hoạt động KVPT ở các cấp. Qua đó, tạo sự thống nhất của các phòng, ban, MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội, địa phương trong tổ chức xây dựng, hoạt động KVPT, kết hợp phát triển kinh tế với củng cố, tăng cường quốc phòng trên địa bàn.

2. Coi trọng xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần, cốt lõi là "thế trận lòng dân", làm nền tảng cơ sở xây dựng KVPT thị xã ngày càng vững chắc. Với mục tiêu "an dân, nắm dân, giành và giữ dân", thời gian qua, LLVT thị xã đã tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tập trung xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh, phát huy vai trò của các đoàn thể tuyên truyền, vận động, tập hợp nhân dân thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh. Thị xã thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của Hội đồng Giáo dục quốc phòng và an ninh (QPAN) các cấp, triển khai công tác bồi dưỡng kiến thức QPAN cho cán bộ các cấp một cách đồng bộ từ thị xã đến cơ sở; từ năm 2019 - 2024, thị xã đã cử 09 đồng chí cán bộ là đối tượng 2 và 48 đồng chí đối tượng 3 tham gia các lớp bồi dưỡng kiến thức QPAN; tổ chức bồi dưỡng kiến thức QPAN cho 1.346 đồng chí là 4 và giáo dục kiến thức QPAN cho hơn gần 13 nghìn học sinh. Đồng thời, tăng cường công tác giáo dục QPAN cho toàn dân. Bên cạnh đó, LLVT thị xã chủ động làm tốt công tác dân vận, công tác chính sách hậu phương Quân đội, giúp dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, khắc phục thiên tai... tạo sự đồng thuận, nhất trí cao giữa cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương trong xây dựng KVPT.

3. Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để xây dựng thế trận quân sự trong KVPT. Trên cơ sở quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thị xã, thế trận phòng thủ Quân khu, của tỉnh, Ban CHQS thị xã phối hợp chặt chẽ với các phòng, ngành liên quan, tham mưu cho UBND thị xã lập Quy hoạch thế trận quân sự KVPT phù hợp với địa bàn; trong đó, chú trọng nghiên cứu kỹ mọi mặt để bố trí phù hợp các công trình quân sự trọng điểm, nhất là tuyến ven biển. Để thực hiện, cùng với việc sử dụng hiệu quả nguồn kinh phí trên cấp, LLVT thị xã đã tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền hàng năm trích một phần ngân sách địa phương để xây dựng KVPT, các công trình quốc phòng theo hướng phân kỳ đầu tư từng hạng mục. Từ năm 2019 - 2024, Thị xã đã dành gần 15 tỷ đồng cho xây dựng các công trình quân sự trong khu vực phòng thủ. Thời gian qua, thị xã đã chuyển đổi mục đích sử dụng trên 74,42 ha đất để xây dựng các công trình quốc phòng, thế trận quân sự trong KVPT của thị xã được tích cực xây dựng các công trình diễn tập, chiến đấu, từng bước tạo nên thế trận liên hoàn, hiểm hóc, linh hoạt, có chiều sâu cả trên biển và trong đất liền, bảo đảm giữ vững địa bàn trong mọi tình huống.

4. Tập trung xây dựng LLVT địa phương vững mạnh làm nòng cốt trong xây dựng KVPT. Theo đó, lực lượng thường trực được tập trung xây dựng, kiện toàn về tổ chức, biên chế theo hướng "tinh, gọn, mạnh". Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tư tưởng, bảo đảm 100% cán bộ, chiến sĩ trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với Đảng và nhân dân. Ban CHQS thị xã thực hiện tốt công tác huấn luyện, bảo đảm cho cán bộ, chiến sỹ sử dụng thành thạo vũ khí, trang bị trong biên chế, giỏi về kỹ thuật, chiến thuật cá nhân và phân đội, có khả năng cơ động hiệp đồng tác chiến với các lực lượng đứng chân trên địa bàn, nhất là hiệp đồng giữa với Công an và Bộ đội Biên phòng trong KVPT. Với lực lượng Dự bị động viên (DBĐV), thị xã coi trọng từ khâu tạo nguồn, đăng ký, quản lý, huấn luyện cho đến việc bảo đảm chế độ chính sách; tổ chức, sắp xếp bảo đảm 100% quân số cho đơn vị động viên; tăng cường huấn luyện chuyển loại chuyên nghiệp quân sự và đào tạo sĩ quan dự bị, tạo nguồn để nâng cao chất lượng lực lượng DBĐV. Đồng thời, tăng cường quản lý các phương tiện, vật tư, kỹ thuật của nền kinh tế trong KVPT, sẵn sàng động viên khi có tình huống. Lực lượng DQTV được xây dựng theo hướng "vững mạnh, rộng khắp", đặc biệt, thực hiện chủ trương của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Quân khu và Bộ CHQS tỉnh về xây dựng lực lượng dân quân biển đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh trên biển.

Từ những kinh nghiệm rút ra trên đây, Ban CHQS thị xã sẽ tiếp tục tham mưu cho Thị ủy, UBND thị xã lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện trong thời gian tới nhằm xây dựng KVPT thị xã vững chắc, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./.